Z czego wykonane są rajstopy i pończochy?
Często przy wyborze rajstop kierujemy się zasadą – rajstopy z lycry, rajstopy z microfibry.
Co tak naprawdę odróżnia te kategorie? Kiedy używamy nazwy microfibra, a kiedy lycra przy rozróżnianiu rajstop? Drogie Panie, nie chcemy Wam tutaj przedstawiać stricte technicznych definicji, postaramy się wytłumaczyć to w taki sposób, aby - nie zagłębiając się zbytnio w teorię materiałoznawstwa, chemii i budowy włókien - przybliżyć ważne dla Was informacje, które rzutują na Waszą decyzję związaną z doborem odpowiednich rajstop oraz pończoch.
Zacznijmy od tego, że nie ma rajstop (lub pończoch) wykonanych całkowicie z lycry albo całkowicie z microfibry. Każde rajstopy składają się z włókien mieszanych, kwestia „popularnego” rozróżniania ich rodzaju leży w ilości zastosowanego w danych rajstopach surowca.
Lycra
Rajstopy z lycrą charakteryzują się dużą elastycznością. Włókno to zostało wynalezione przez firmę DuPont. Obecnie nazwa „Lycra” jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Invista. Jest to tkanina syntetyczna (nie mylić ze sztuczną) występująca także pod innymi nazwami: elastan, dorlastan, spandex.
Zawsze gdy mówimy o lycrze, musimy wspomnieć o jej niezwykłych właściwościach elastycznych – rozciągliwość tego włókna powoduje, że jest ono trwałe, doskonale przylega do ciała, idealnie dopasowuje się do sylwetki.
Przędza typu Lycra mylnie kojarzona jest z połyskiem w rajstopach. Wielu kobietom wydaje się, że „rajstopy z lycrą” będą się błyszczeć. Tymczasem producenci wyrobów pończoszniczych już dawno odeszli od rajstop i pończoch błyszczących – większość rajstop jest obecnie matowych lub półmatowych, niezależnie od tego czy są to rajstopy z większym czy mniejszym dodatkiem lycry. Wrażenie większego matu zwykle jest związane z rajstopami wykonanymi z microfibry, ale jest to raczej efekt grubości rajstop niż „błysku” zastosowanego włókna. Oczywiście występują rajstopy błyszczące, ale wówczas zwykle znajdziecie je pod kategorią „rajstopy fantazyjne” – mają one specjalnie wykonany splot i odpowiedni dobór włókien nadający rajstopom połysku (np. lurex). W naszym sklepie tego typu rajstopom poświęciliśmy dwie kategorie lycra klasyczne i lycra fantazyjne.
Lycra 3D – jest to tkanina, która posiada większą ilość elastycznych włókien, będących połączeniem lycry i nylonu. Przędza lycry jest wprowadzane w każdy ścieg każdego rzędu tkaniny. Tak wykonane włókna rozciągają się równomiernie w każdym kierunku. Co to oznacza w praktyce? Że rajstopy zawsze powracają do swoich poprzednich „rozmiarów” niezależnie od tego jak mocno byłyby rozciągane. Oznacza to, że doskonale leżą na każdym typie sylwetki tworząc drugą skórę. Główną zaletą technologii 3D jest niezwykła „plastyczność” i efekt idealnego przylegania rajstop do nóg. Jest to szczególnie ważne np. w przypadku rajstop bardzo cienkich np. Gatta 6 den przykładem są rajstopy Gatta Cote. Typ specjalnego oplotu zastosowanego w tych rajstopach powoduje, że pomimo ich niezwykłej cienkości są mocne i bardzo elastyczne a co za tym idzie mniej podatne na porwanie. Firmy pończosznicze stosują też coraz częściej typ włókna zwany
Lycra Fusion, która poddawana w czasie produkcji termicznemu działaniu powoduje, że rajstopy nie „drą się”, tzn. oczko nie idzie nam w górę i w dół, perforacja nie powiększa się lecz pozostaje dokładnie w tej wielkości i kształcie w jakiej została zrobiona. Są to np. rajstopy Gatta z serii Fortissima.
Ta innowacyjna technika w produkcji rajstop skłoniła firmy pończosznicze do wykorzystania tej właściwości w bardziej fantazyjny sposób. Tak oto powstały rajstopy które możemy sobie po zakupie dowolnie ciąć i kształtować, np. COLORevolution firmy Gatta.
Lycra Satin Sheers – jest to tzw. włókno oplatane – taką też nazwę znajdziecie w wielu rodzajach rajstop, gdyż coraz częściej wykorzystuje się tę technologię do wyrobu produktów pończoszniczych z górnej półki. Tak wykonane włókno daje wrażenie „jedwabistości” i delikatności, sprawia że rajstopy idealnie przylegają do nogi.
Microfibra – lub nylon – włókno, które zrewolucjonizowało przemysł pończoszniczy. Kiedyś kobiety nosiły pończochy z wełny lub z jedwabiu, choć te ostatnie były (i są) bardzo drogie i niestety niezwykle podatne na naruszenie oczek. Przełom w pończosznictwie nastąpił wraz z wynalezieniem przez firmę DuPont (tę samą, która później opatentowała włókno Lycry) surowca, który - zastosowany po raz pierwszy w pończochach w 1940r. – na zawsze zmienił tę gałąź przemysłu. Mikrofibra to mieszanka włókien poliamidowych i poliestrowych stosowana w prawie wszystkich rodzajach rajstop. Nawet jeśli kupujemy „rajstopy z lycry” zawsze w ich składzie znajdzie się włókno mikrofibry. Tak naprawdę powinniśmy mówić o „rajstopach z dodatkiem lycry” a nie „rajstopach z lycry”, gdyż rajstop w całości wykonanych z lycry nie produkuje się (nie nadawałyby się do noszenia), natomiast mikrofibra stanowi procentowo zawsze większość składowych włókien w rajstopach i pończochach. O tym czy dane rajstopy trafią na półkę „mikrofibry” czy też „lycry” decyduje procentowa zawartość obu składników w danym wyrobie pończoszniczym. W naszym sklepie tego typu rajstopom poświęciliśmy dwie kategorie mikrofibra klasyczne i mikrofibra fantazyjne.
Dorlastan – to nic innego jak zastrzeżona przez firmę Bayer nazwa elastanu.
Elastil – stylon, filanca. Z tego poliamidowego włókna wykonywane są tzw. normalne rajstopy (z taką nazwą można się niekiedy spotkać). Są to rajstopy wyjątkowo popularne szczegolnie ze względu na korzystną cenę. Tkanina ta charakteryzuje się brakiem połysku - całkowitym matem. Przykładem są linie Diseta Citrus i Gatta Sofia
strecz (stretch) – to nazwa elastycznej tkaniny, bardzo rozciągliwej. Nie opina nóg tak jak lycra, może się wyciągać, jest szorstka. Produkuje się z niej przede wszystkim rajstopy które można kupić w pudełkach charakteryzują sie niską ceną zwane także popularnie „kryształkami” o wysokim stopniu połysku. Przykładem są rajstopy stretch Gatta - Julia
wełna –naturalny i ciepły materiał stanowi dodatek do grubszych, zimowych rajstop. Wełna jest miła w dotyku, nie gnie się, nie wyciąga, dobrze trzyma temperaturę. Wełna w tych rajstopach jest materiałem podstawowym, do którego często dodaje się domieszki, np. poliestrowe.
akryl – jest to włókno syntetyczne polimerowe, które stosuje się zamiast wełny. Akryl jest ciepły, miękki w dotyku i puszysty, dodaje się go do grubszych rajstop. Podobnie jak wełna – ociepla. Przykładem są rajstopy Diseta JOY Akryl
bawełna – włókno naturalne, o pochodzeniu roślinnym. Tkanina ta przede wszystkim pozwala skórze oddychać, jest miła w dotyku, dobrze trzyma temperaturę. Przykładem są rajstopy Gatta Cait
Wykończenie rajstop
Szwy
Rajstopy mogą być szwowe i bezszwowe. Na naszym rynku raczej rzadko spotkamy się z rajstopami bezszwowymi, technologia wytworzenia takich rajstop jest skomplikowana, co z kolei rzutuje ich cenę i dostępność. A szkoda, bo przy bardzo obcisłym ubraniu źle dobrane rajstopy z odznaczającym się na sukience lub spódnicy szwie wyglądają fatalnie. Złotym środkiem w tym przypadku będą rajstopy o płaskim szwie, tzw. szwie lustrzanym, który wszyty do środka zamiast na zewnątrz rajstop będzie odznaczał się najmniej lub wcale. Na stronie naszego sklepu internetowego znajdziecie Państwo przy opisie każdych rajstop informację o tym jakiego typu szew posiadają.
Szew w kształcie litery T (T-Bone) – bardzo często stosowany szew występujący w rajstopach bezmajtkowych. Przeszycie występuje na środku z przodu i z tyłu.
Podwójny szew – wzmocnienie występujące najczęściej w rajstopach 5XL – zamiast jednego szwu z tyłu mamy dwa szwy na pośladkach.
szew overlock rajstopach -
Część majteczkowa
Rozróżniamy rajstopy z zaznaczoną częścią majtkową oraz bezmajtkowe. Bezmajtkowe nadają się doskonale do minispódniczek oraz do krótkich spodenek, natomiast rajstopy ze wzmocnioną częścią majteczkową będą rzecz jasna mocniejsze i trwalsze. Ponadto ten typ rajstop posiada zazwyczaj płaski szew nieodznaczający się na ubraniu. Mamy także rajstopy o specjalnym przeznaczeniu (wyszczuplające, korygujące lub lecznicze), które również mają wzmocnioną, odpowiednio wykonaną część majtkową. Są to np. Gatta Beauty Bye cellulite, Gatta BODY SHAPER, Gatta BODY Lift-Up, DiSeta Sonder Lift up.
Wyróżniamy także rajstopy o obniżonym stanie doskonałe do spodni biodrówek lub krótkich spódniczek, np. Gatta Nasty Hipsters.
Wzmocnienie palców
Oczywiście dla długowieczności rajstop lepiej jest jak palce posiadają wzmocnienie. Im cieńsze rajstopy tym bardziej wzmocnienie to będzie się odznaczać. Na rajstopach o grubości np. 50 den wzmocnienie takie praktycznie jest niewidoczne lub nie występuję w ogóle. Czasem jednak w ciepłe letnie dni potrzebujemy rajstop do butów z odkrytymi palcami i wówczas przydadzą się rajstopy bez wzmocnienia lub w ogóle bez szwu na palcach. Występują także rajstopy o profilowanej stopie, a ten niewielki szczegół znacznie podwyższa komfort zakładania i ułożenia na stopie.